मोतिबिन्दु शल्यक्रिया विश्वभर छोटो समयमा गरिने र सफल प्रक्रियाहरू मध्ये एक हो। यसले बिरामीहरूलाई आफ्नो दृष्टि पुन: प्राप्त गर्ने र जीवनको गुणस्तर बढाउने मौका प्रदान गर्दछ। शल्यक्रिया पछि सहज रिकभरी सुनिश्चित गर्न केही सावधानीहरू पालना गर्नु आवश्यक छ। जटिलताहरू रोक्न र उत्तम सम्भावित परिणाम प्राप्त गर्न शल्यक्रिया पछि आफ्नो आँखाको हेरचाह गर्नु महत्त्वपूर्ण छ। यस ब्लगमा हामी सुरक्षित र छिटो रिकभरी सुनिश्चित गर्न मोतिबिन्दु शल्यक्रिया पछि पालना गर्नुपर्ने सावधानीहरूको बारेमा मार्गदर्शन गर्नेछौं।
1 डक्टरको निर्देशनहरू ध्यानपूर्वक पालना गर्नुहोस्
मोतिबिन्दु शल्यक्रिया पछि सबैभन्दा महत्त्वपूर्ण सावधानी भनेको डक्टरको निर्देशनहरू पालना गर्नु हो। डक्टरको निर्देशन अनुसार आँखाको थोपा औषधि, ट्याब्लेट , क्याप्सुल जस्ता निर्धारित औषधिहरू नछुटाई लिनु /आँखामा लगाउनु पर्दछ । यी औषधिहरूले संक्रमण रोक्न, दुखाई कम गर्न, सूजन कम गर्न र निको पार्न मद्दत गर्दछ। यदि तपाईं ठीक महसुस गर्नुहुन्छ भने पनि कुनै पनि खुराक नछोड्नु/नछुटाउनु होला ।
2 शल्यक्रिया पछि आफ्नो आँखा सुरक्षित राख्नुहोस
शल्यक्रिया पछि तुरुन्तै तपाईंको आँखा संवेदनशील र कमजोर हुनेछ। सुरक्षात्मक कालो चश्मा लगाएर तिनीहरूलाई चोटपटक वा तनावबाट बचाउनुहोस्। थप रूपमा संक्रमणबाट बच्न आँखा छुने वा थिच्ने काम नगर्नुहोस्।
3 आँखालाई पानीको सम्पर्कबाट बचाउनुहोस्
धारा , कल , तातो टबबाट आउने पानीले तपाईंको आँखामा ब्याक्टेरिया प्रवेश गर्न सक्छ, जसले गर्दा संक्रमण हुन सक्छ। सुरुका केही हप्तासम्म, आफ्नो आँखा भिजाउनबाट बच्नुहोस्। अनुहार धुनु पर्दा, नुहाउनु पर्दा आँखामा पानी नपर्ने / आँखा नभिज्ने गरी साबधानी अपनाउनुहोस्।
4 आराम गर्नुहोस् र आफ्नो आँखालाई तनावबाट बचाउनुहोस्
सक्रिय रहनु र हल्का गतिविधिहरूमा संलग्न हुनु आवश्यक भए तापनि, शल्यक्रिया पछि केही हप्तासम्म तपाईंले कुनै पनि कडा शारीरिक गतिविधिहरूबाट बच्नुपर्छ। भारी उठाउने, झुक्ने, वा कठिन व्यायाम गर्नुहुदैन। साथै, केही हप्तासम्म लामो समयसम्म मोबाइल चलाउने, पढ्ने, कम्प्युटर प्रयोग गर्ने वा टिभी हेर्ने जस्ता गतिविधिहरू नगर्नुहोस।
5 उज्यालो बत्ती र चमकबाट बच्नुहोस्
मोतिबिन्दुको शल्यक्रिया पछि तपाईंको आँखा प्रकाशप्रति संवेदनशील हुन सक्छ। विशेष गरी रातमा बत्तीहरू वरिपरि गोलो चमक वा हेलोस अनुभव गर्नु सामान्य कुरा हो। बादल लागेको दिनमा पनि घर बाहिर हुँदा कालो चश्मा लगाउनुहोस्। यसले तपाईंको आँखालाई चम्किलो घामबाट जोगाउनेछ र असुविधा कम गर्नेछ।
6 आँखा रगड्ने/ माड्ने कार्य नगर्नुहोस
शल्यक्रिया भएको आँखालाई रगड्दा संक्रमण वा जोखिम बढ्न सक्छ। शल्यक्रिया पछि यदि तपाईंको आँखामा चिलाउने ,जलन वा असहज महसुस हुन्छ भने रगड्नु/ माड्नु को सट्टा असुविधा कसरी कम गर्ने भन्ने बारे आफ्नो डक्टरसँग परामर्श गर्नुहोस्/लिनुहोस् ।
7 व्यक्तिगत सरसफाइमा ध्यान दिनुहोस
शल्यक्रिया भएको आँखाबाट कचेरा निक्ले सफा कपडाले बिस्तारै पुछनुहोस। थोपा औषधि को टुप्पो मा हात/औला ले नछुनुहोस साथै व्यक्तिगत रुपमा सरसफाइमा ध्यान दिनुहोस ।
8 शल्यक्रिया पछि जटिलताका लक्षणहरूको निगरानी गर्नुहोस्
मोतिबिन्दुको शल्यक्रियापछि कुनै पनि असामान्य लक्षण देखिए वा जटिलता बढेर गए तत्काल मेची आँखा अस्पताल आउनुहोला । अस्पताल आउनु पर्ने अवस्थाको केही लक्षण/अवस्थाहरु निम्न अनुसार छन्।
अचानक दृष्टि गुमाउनु
आँखामा दुखाइ तारन्तार बढ्नु
आँखाभित्र वा वरपर रातो हुनु वा सुन्निनु
आँखाबाट कचेरा आइरहनु
आँखा अगाडी झिल्का आएजस्तो वा केहि तैरिरहेको / उडिरहेको जस्तो हुनु
पहिलो केही दिनहरूमा हल्का असुविधा र धमिलो दृष्टि सामान्य भए पनि अफ्ठेरो वा असहज परिवर्तनहरू तुरुन्तै अस्पताल आएर डक्टरलाई रिपोर्ट गर्नुपर्छ।
9 फलो-अप मा आउनुहोस
शल्यक्रियापछि मेची आँखा अस्पतालमा तपाईंको डक्टरले सुधार/प्रगतिको निगरानी गर्न र सबै कुरा ठीक भइरहेको छ/छैन भनी सुनिश्चित गर्न फलो-अप आँखा जाँचको लागी बोलाउनु हुनेछ (साधारण रुपमा शल्यक्रिया भएको ६ हप्तापछि) । यी फलो-अपहरू तपाईंको आँखामा कुनै पनि जटिलताहरू नभएको र तपाईंको दृष्टिमा सुधार भइरहेको छ भनी सुनिश्चित गर्न महत्त्वपूर्ण छन्। कुनै पनि निर्धारित फलो-अपहरू नछुटाउनुहोस् र रिकभरी प्रक्रियाको क्रममा तपाईं कस्तो महसुस गरिरहनुभएको छ भन्ने बारे आफ्नो डक्टरलाई जानकारी गराउनुहोस्।
10 स्वस्थ आहार खानुहोस्
भिटामिन र पोषक तत्वहरूले भरिपूर्ण सन्तुलित आहार आँखाको स्वास्थ्य र समग्र उपचारको लागि लाभदायक हुन्छ। भिटामिन सी र ई, ओमेगा-३ फ्याटी एसिड र एन्टिअक्सिडेन्टहरूले भरिपूर्ण खानाहरूले आँखाको उपचारलाई बढावा दिन सक्छ। आफ्नो आहारमा सागसब्जी, सिट्रस फलफूल र माछा समावेश गर्नाले शल्यक्रियापछि छिटो निको हुन सहयोग पुर्याउन सक्छ।
11 धुवाँ र धुलोबाट टाढा रहनुहोस्
धुवाँ, धुलो वा प्रदुषित हावामा भएका पदार्थहरूको सम्पर्कले तपाईंको निको हुने आँखालाई हानि पुर्याउन वा संक्रमणको जोखिम बढाउन सक्छ। प्रदूषण वा अत्यधिक धुलो भएको क्षेत्रहरूबाट बच्न प्रयास गर्नुहोस् र धूम्रपानबाट टाढा रहनुहोस्।
12 बिस्तारै दैनिक/सामान्य गतिविधिहरू पुनः सुरु गर्नुहोस्
मोतिबिन्दुको शल्यक्रियापछि केही दिनको आराम र निको भएपछि तपाईं बिस्तारै आफ्नो सामान्य गतिविधिहरूमा फर्कन सक्नुहुन्छ। यद्यपि आफ्नो आँखालाई चाँडै तनाव दिनबाट बच्न आवश्यक छ। तपाईंको डक्टरले तपाईंलाई ड्राइभिङ, व्यायाम वा यात्रा जस्ता गतिविधिहरू कहिले पुनः सुरु गर्न सक्नुहुन्छ भन्ने जानकारी दिनुहुनेछ।
अन्त्यमा ,
मोतिबिन्दु शल्यक्रिया सामान्यतया सुरक्षित र अत्यधिक प्रभावकारी हुन्छ तर तपाईंको निको हुने प्रक्रिया शल्यक्रियापछि आवश्यक सावधानीहरू कति राम्ररी पालना गर्नुहुन्छ भन्ने कुरामा निर्भर गर्दछ। शल्यक्रिया पछि आँखाको हेरचाह डक्टरको सल्लाह बमोजीम पालना गरेर तपाईंको आँखा राम्रोसँग निको हुन्छ र तपाईंले केही समयमै सुधारिएको दृष्टिको आनन्द लिन सक्नुहुन्छ।